Triết Lí Biện Chứng Của Hegel, 1770 – 1830.
Vào đầu thế kỷ 18th, Triết Gia G. W. F. Hegel đã hùng biện nổi bậc về triết lí duy tâm của ông. Triết học biện chứng của Hegel cũng gọi là biện chứng duy tâm. Đối với ông, tất cả bắt đầu từ nhu cầu tâm thức, tiến trình ấy bao gồm cả “đối tượng” và “chủ thể” (object and subject). Trong lịch sử, tất cả những thay đổi, biến chuyển để đi đến cuối cùng là tinh thần (spirit) tâm thức tuyệt đối. Triết lí duy tâm của ông đã ảnh hưởng sâu đậm trong triết học hiện đại. Tlh. Dialectical Materialism (Karl Marx – 1818-1883) (Duy Vật Biện Chứng). Hoàn toàn đi ngược lại với thuyết lí duy tâm của G.W.F Hegel (1770-1831), người Đức. K. Marx là một triết gia xã hội, đã đề xướng lên chủ thuyết duy vật. Marx đã cho rằng tất cả bắt đầu bởi các xung đột từ nhu cầu đòi hỏi từ vật chất của con người. Chính vì đó mà thế giới trong tiến trình thay đổi, có những cuộc cách mạng, để đáp ứng nhu cầu vật chất đó. Chủ thuyết này đưa dẫn đến cuối cùng là không có phân chia các tầng lớp của xã hội gọi chung là chủ thuyết xã hội (socialism). Trong thực tế, thuyết đó không sao thi hành được. Khởi đầu thuyết này làm việc với chủ thuyết cộng sản, với chủ trương “san bằng giai cấp” để tạo nên một thế giới “vô sản” hay “cộng sản.” Đến nay, các nước cha đẻ (Nga & Đông Đức) của chủ thuyết này đã sụp đổ, chỉ còn lại Trung Hoa, Việt Nam, Cuba, họ cố gắng ngoi ngóp chuyển sang chủ thuyết xã hội. Trong lịch sử văn minh, vì nhu cầu vật chất mà tạo nên các cuộc cách mạng, nhưng chủ thuyết cộng sản không là cứu cánh.
